25 czerwca 1945r.
Hyki Dębiaki.
Protokół
Spisany dnia 25 czerwca 1945 r. w pow. Mieleckim z jednej strony przez:
1) ob. Karłowicza Kazimierza, starostę powiatowego pow[iatu] Mielec.
2) ob. Pacanowskiego Wojciecha, kierownika U[rzędu] B[ezpieczeństwa] P[ublicznego] pow[iatu] Mielec
3) ob. Śledzionę Stanisława, prezesa pow. Zarządu Stronnictwa Ludowego z pow[iatu] Mielec
4) ob. Szydłowskiego Mariana komendanta posterunku Milicji Obywatelskiej z gminy Tuszów Narodowy
Z drugiej strony przez:
3) Pana Komendanta placówki „Hejnał", (pseudo[nim]) i szeregu członków.
1) Starosta Powiatowy podał cel przybycia swego.
2) Grupa Ludzi z lasu wysunęła swoje propozycje, które brzmią:
1
Ukaranie ludzi, przez których niewinnie zostali wpędzeni do lasu i to:
Konkretny zarzut przeciw wymienionym jest: bicie ludzi niewinnych, zabicie furmana nieznanego nazwiska który [c] . Strzelanie do nieznanych ludzi bez powodu.
2
Uwolnienie ludzi niewinnych, którzy zostali zatrzymani. Za ludzi niewinnych uważamy tych, którzy z bronią w ręku walczyli przeciw okupantom niemieckim a po wkroczeniu wojsk sowieckich wrócili do codziennych zajęć pokojowych, zarzucając swą walkę i uważając ją jako zakończoną.
Uwaga: po wkroczeniu wojsk sowieckich ludzie walczący z okupantem niemieckim często zdali broń Armii Czerwonej [d] , czasem zabierały ją ze sobą do domu. Każdy powracający w krótkim czasie, obojętnie czy zdał broń czy nie, został aresztowany, skutkiem czego reszta licząc się z tym, że spotka ją ten los, odeszła [e] z bronią lub bez broni do lasu Zdarzały się przypadki, że ludzie nie należący do żadnej organizacji chcąc się pochwalić mówili, że należeli i tym samym już zostali aresztowani.
3
Zwrócenie mienia prywatnego osobom, którym zostało ono zabrane przez U[rząd] B[ezpieczeństwa] P[ublicznego] i Milicję w terenie, szczególnie jeżeli chodzi o teren pow[iatu] Kolbuszowa.
4
Zabezpieczenie w miarę możliwości bytu rodzinom osób rozstrzelanych i uwięzionych przez U[rząd] B[ezpieczeństwa] P[ublicznego] i milicję (Za ludzi niewinnych uważa się ludzi - jak w pkt. 2-gim)
5
Zwrócenie dobytku i uwolnienie rodzin osób, które rzuciły wojsko lub Milicję.
6
Z powodu braku zaufania do władz sowieckich wyjście z lasu uzależnia się od opuszczenia terenów przez wojska Armii Czerwonej. Brak zaufania wynika z tego, że nie władze polskie ale władze sowieckie dokonują aresztowań i przesłuchują [f].
7
Wycofanie się z administracji ludzi którzy ideę demokracji szerzą terrorem i pałką gumową.
cz. II
Starosta powiatowy i osoby przybyłe z nim stawiają następujące pytania i warunki z ramienia czynników administracyjnych, i przyjmują następujące oświadczenia
Jesteśmy prawdziwymi demokratami chcącymi mieć Polskę demokratyczną, wolną, suwerenną. Czy P.P. [Panowie] jesteście zwolennikami, aby w ramach ustroju demokratycznego rozwijał się faszyzm jawny, t[o] z[naczy] [g] taki, jaki panował w Niemczech Włoszech i Japonii lub faszyzm ukryty, t[o] z[naczy] [h] taki, jaki był w Polsce do 1939 r. i innych państwach (Rumunia), czy też jesteście zwolennikami usunięcia takiego ustroju z życia państwa demokratycznego?
Odpowiedź:
Jesteśmy wrogami ustroju faszystowskiego jawnego i tajnego i żądamy usunięcia jego z życia politycznego i gospodarczego. Uznajemy, popieramy i chcemy współpracować z tworzącym się Tymczasowym Rządem Zjednoczenia Narodowego (6). Z Armią Czerwoną stosunki nasze ułożyły się do tej pory i układają nadal na niwie zupełnego zrozumienia i nie czynimy żadnych kroków wrogich przeciw tej armii.
Złodziei i bandytów zwalczamy czego dowodem jest wykonanie wyroku na Kalicińskim [i] znanym przywódcy bandytów na terenie powiatu, prócz tego posiadamy 14 złodziei w areszcie i w dalszym ciągu będziemy złodziei i bandytów tępić i współpracować pod tym względem z milicją i Bezpieczeństwem. Tępimy złodziei którzy kradną krowy transportowane przez A[rmię] Cz[erwoną]. W przyszłości gotowi jesteśmy złodziei i bandytów tępić i oddawać ich w ręce obecnej administracji polskiej. Żądamy zmiany starosty z Kolbuszowej i Kierownika U[rzędu] B[ezpieczeństwa] P[ublicznego] Kolbuszowa 30 VI o godz. 10 naznacza się następne spotkanie przy współudziale przedstawiciela NKWD. [Oraz z] Ob[ywatelem]. starostą Osetkiem i Szefem U[rzędu] B[ezpieczeństwa] P[ublicznego] w Kolbuszowej [j]. Miejsce wyznaczą ludzie z lasu.
Kier[ownik] U[rzędu] B[ezpieczeństwa] P[ublicznego] wezwał do zgody współpracy i jedności w ramach państwa demokratycznego co zostało przyjęte i podkreślone z uznaniem ze strony drugiej.
Starosta pow[iatowy]
Kom[endant] U[rzędu] B[ezpieczeństwa] P[ublicznego] Mielec
Wojciech Pacanowski
Kom[pendant] Milicji [Obywatelskiej] Tuszów Narodowy
Szydłowski
Prezes Stronnictwa Ludowego
Śledziona
Lis Wojciech
Or
Himler
Archiwum IPN O/Rzeszów, syg. IPN-04/211, Sprawozdania z pracy PUBP w Mielcu 1945-1948, Protokół spisany dnia 25 czerwca 1945 r. w pow. Mieleckim, k. 26-29.
_________________________________________________________________________
[a] W dokumencie Wojciech
[b] W dokumencie kierownikiem
1 Prawdopodobnie Stanisław Ginter.
2 (i.n.)Urbański, w zasobie IPN nie odnaleziono akt osobowych takiego funkcjonariusza, według materiałów SB był on byłym żołnierzem AK w Okręgu Kraków, AIPN, IPN-05/27, Charakterystyka nr 9 poakowskiej bandy pod d-twem Wojciecha Lisa, t. II, k. cz. 1., k. 2.
3 Władysław Roszarewicz, w zasobie akt IPN nie odnaleziono akt osobowych takiego funkcjonariusza.
4 Jalental Władysław, w zasobie akt IPN nie odnaleziono akt osobowych takiego funkcjonariusza.
5 Siwiec Wojciech, w zasobie akt IPN nie odnaleziono akt osobowych takiego funkcjonariusza.
[c] Fragment zabicie furmana nieznanego nazwiska który jest przekreślony
[d] W dokumencie armii czerwonej
[e] W dokumencie odeszło
[f] W dokumencie przesłuchiwań.
[g] W dokumencie t.z.
[h] W dokumencie t.z.
6 Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej - rząd powołany 28 czerwca 1945 r. przez prezydenta Krajowej Rady Narodowej BolesławaBieruta ,na podstawie porozumienia zawartego na konferencji w Moskwie pomiędzy KRN a częścią polityków emigracyjnych, skupionych wokół Stanisława Mikołajczyka i Stronnictwa Ludowego.
[i] W dokumencie Kalecinskim [chodzi o Stanisława Kalicińskiego, zastrzelonego 23 IV 1945 r. przez żołnierzy W. Lisa za dokonywanie rabunków, prawdopodobnie wcześniej był on również w oddziale Lisa; meldunek „W dniu 23 VI 1945 r. [...] we wsi Czajkowa [...], został wykonany wyrok śmierci na poszukiwanego bandytę Kalecinskiego Stanisława, wyrok wykonali z grupy leśnej pod dowództwem gen. Lisa. Przed wykonaniem wyroku przywieźli księdza ażeby się wyspowiadał, ostatnim jego życzeniem było wypicie 1 litra wódki. W trakcie spowiedzi przyznał się, że zabił już 3 osoby. Dano mu do wypicia ½ litra wódki poczem wyprowadzili go na łąkę i wykonali wyrok śmierci", AIPN, IPN-Rz-04/211, Sprawozdania z pracy PUBP w Mielcu, Meldunek specjalny z dnia 23 VI 1945 r., k. 24
[j] W dokumencie Kolbuszowie
[k] Podpis nieczytelny
[l] W dokumencie Przeztawcziele
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz